Jazda na Suwak: Zasady, Przykłady i Przepisy

Kilometrowa kolejka na prawym pasie przed zwężeniem, pusty lewy oraz blokujący innych „szeryf” jadący środkiem? To koszmar w ruchu drogowym, z którym kończy jazda na suwak – obowiązkowa w warunkach znacznego zmniejszenia prędkości, praktyczna, a do tego bezpieczna.

 

Czym tak naprawdę jest „jazda na suwak”?

 

Swoją nazwę jazda na suwak lub na zakładkę zawdzięcza zamkowi błyskawicznemu, którego elementy łączą się ze sobą naprzemiennie – jeden z lewej strony, drugi z prawej. Analogicznie – przynajmniej w myśl założeń – rzecz wygląda w ruchu drogowym. Kiedy na drodze z co najmniej dwoma pasami ruchu dochodzi do zwężenia (istnieje możliwość kontynuacji jazdy tylko jednym pasem), kierowcy powinni jechać wszystkimi dostępnymi pasami tak długo, jak się da.

 

 

Należy jechać do końca pasa i dopiero wtedy zmieniać pas ruchu – pierwszeństwo przysługuje wówczas naprzemiennie. Decydują o nim przepisy, a nie kwestia uprzejmości (bądź – co wciąż zdarza się niestety dość często – braku uprzejmości) poszczególnych kierowców.

Najkrócej rzecz ujmując, jazda na suwak jest niczym innym jak ułatwieniem pozwalającym ograniczyć ryzyko powstawania zatorów drogowych. Jej założenia są bardzo proste, a im więcej kierujących stosujących się do przepisów, tym jazda na suwak staje się płynniejsza i tym lepsze przynosi rezultaty.

 

Jak prawidłowo „jeździć na suwak”?

Jeśli nie istnieje możliwość kontynuacji jazdy wszystkimi pasami jezdni – np. w związku ze zwężeniem, pracami remontowymi itp. – oraz nastąpiło znaczne zmniejszenie prędkości, prawo o ruchu drogowym zobowiązuje do tzw. jazdy na suwak. Czym jest obowiązek jazdy „na zamek błyskawiczny”? Na czym konkretnie ona polega? Wyjaśniamy na dwóch przykładach.

 

Jazda na suwak przy dwóch pasach ruchu

Jazda na zakładkę polega na zmianie pasa ruchu maksymalnie blisko jego końca – kierowca jadący pasem, na którym istnieje możliwość kontynuacji jazdy, powinien wpuścić przed siebie dokładnie jeden pojazd (lub zespół pojazdów) z zanikającego pasa. Zasada jazdy na suwak obowiązuje w momencie znacznego zmniejszenia prędkości – inaczej mówiąc: wówczas, gdy zaczyna się korkować.

 

 

Jazda na suwak przy trzech pasach ruchu

Nieco inaczej sytuacja wygląda wówczas, gdy na drodze są trzy pasy, a kontynuacja jazdy jest możliwa wyłącznie „środkiem”. W takiej sytuacji wszyscy kierujący, niezależnie od pasa ruchu, powinni jechać do jego końca. Tuż przed miejscem wystąpienia przeszkody, kierowca jadący środkowym pasem, powinien ustąpić pierwszeństwa jednemu pojazdowi wjeżdżającemu z prawej strony, a następnie jednemu pojazdowi lub jednemu zespołowi pojazdów z lewej strony.

Dzięki temu, że zmiany pasa ruchu następują blisko końca pasa, jazda na suwak przebiega maksymalnie płynnie.

 

Korzyści płynące ze stosowania jazdy na zakładkę

Starszym – duchem, bo niekoniecznie stażem – kierowcom może się wydawać, że jazda na suwak to niepotrzebny wynalazek „promujący drogowe cwaniactwo”. Nic bardziej mylnego – a korzyści z jazdy na suwak zostały udowodnione w praktyce. To przede wszystkim:

• zmniejszenie zatorów drogowych i mniejsze ryzyko blokowania skrzyżowań
• klarowne pierwszeństwo i mniejsze pole do konfliktu i agresji drogowej
• zwiększenie przepustowości drogi

 

 

 

Błędy, które popełniamy stosując jazdę na suwak

Podstawowym błędem, jaki popełniamy, stosując jazdę na suwak jest… brak jazdy na suwak. Faktem jest, że ten rodzaj jazdy spełnia swoje założenia w momencie, w którym wszyscy się do niego stosują – i robią to bezbłędnie. W sytuacji, gdy przynajmniej część kierowców odstępuje od reguł, sprawa znacznie się komplikuje, a o korzyści ze „zmniejszonej agresji” można zapomnieć.

Jakie zasady jazdy na suwak są często pomijane, jakie błędy popełniamy? Oto najczęstsze przypadki:

• próba i zmiana pasa ruchu przed początkiem zwężenia – nie ma znaczenia, czy będzie to kilkanaście, czy kilkadziesiąt lub kilkaset metrów przed końcem pasa ruchu, zawsze negatywnie wpływa to na płynność jazdy,
• ustępowanie więcej niż jednemu pojazdowi znajdującemu się na pasie kończącym – w przypadku drogi dwupasmowej każdy z kierowców jest obowiązany bezpośrednio do wpuszczenia przed siebie jednego pojazdu (lub jednemu zespołowi pojazdów), w przypadku drogi trzypasmowej – jadący środkowym pasem ruchu wpuszcza przed siebie dwa pojazdy (jeden z prawego pasa, drugi z lewego),
• wpuszczony kierowca wpuszcza przed siebie kolejnych – ta pozorna uprzejmość destabilizuje działanie jazdy na suwak i wywołuje zupełnie niepotrzebne nieporozumienia,
• blokowanie pasa ruchu – o tzw. szeryfach drogowych, którzy samodzielnie próbują „wymierzać sprawiedliwość” i blokują przejazd sąsiednim pasom ruchu, powiedziano już wiele i aż wstyd, że w XXI wieku wciąż jeszcze zdarzają się przypadki tak absurdalnego zachowania,
• nieutworzenie korytarza życia – zawsze w tzw. warunkach znacznego zmniejszenia prędkości, niezależnie czy to z powodu wystąpienia przeszkody, czy jakiejkolwiek innej przyczyny, należy pamiętać o umożliwieniu przejazdu służbom ratunkowym.

 

Przepisy ruchu drogowego a jazda na suwak

Pierwsze znaki, które sugerowałyby jazdę na suwak czy też zamek błyskawiczny, zaczęły być ustawiane w Polsce wkrótce po 2000 roku, ale musiało minąć niemal dwadzieścia lat zanim obowiązek jazdy na suwak trafił ostatecznie do przepisów o ruchu drogowym.

Zmianę tę wprowadziła ustawa z 16 października 2019 r. i od tego momentu w przypadku kończącego się jednego pasa (i spełnionych pozostałych przesłanek) prawo o ruchu drogowym mówi, że kierujący jest obowiązany bezpośrednio przed miejscem wystąpienia przeszkody do ustąpienia przejazdu jednemu pojazdowi lub jednemu zespołowi pojazdów jadącemu pasem zanikającym.

Jeśli kończących się pasów jest więcej, a pomiędzy nimi pozostaje pas zapewniający możliwość kontynuacji jazdy, kierujący pojazdem poruszającym się po środkowym pasie ma obowiązek umożliwić zmianę pasa ruchu kierowcy w samochodzie najpierw z prawej strony, a potem z lewej strony.

 

Kiedy jazda na suwak nie jest obowiązkowa?

Choć stosowanie jazdy na suwak zdecydowanie pomaga w utrzymaniu płynności poruszania się pojazdów, nie w każdej sytuacji jest obowiązkowa. Co więcej – w niektórych sytuacjach po prostu nie należy jej stosować. Tak się dzieje np. wówczas gdy:

• Do ruchu próbuje włączyć się kierujący pojazdem poruszającym po pasie rozbiegowym, np. przy wyjeździe ze stacji benzynowej lub przy wjeździe na autostradę (próba egzekwowania jazdy na suwak w takiej sytuacji oznaczałaby wymuszanie pierwszeństwa).
• Znaczne zmniejszenie prędkości nastąpiło tylko na jednym pasie, na pozostałych zaś pasach ruch odbywa się płynnie (próba zastosowania jazdy na suwak w takim przypadku wymagałaby gwałtownego hamowania i prowokowała niebezpieczne sytuacje, pamiętaj więc, że nie masz pierwszeństwa przed szybciej jadącymi pojazdami na pasie sąsiednim).

Niezależnie od możliwości kontynuowania jazdy i bez względu na to, czy zasada jazdy na suwak w danym przypadku obowiązuje, ostatecznie i tak decydujący jest zdrowy rozsądek. W każdej sytuacji musisz zachować szczególną ostrożność i zanim dokonasz zmiany pasa ruchu, upewnij się, że manewr ten nie spowoduje zagrożenia.

 

Jazda na suwak, czyli o tym musisz pamiętać!

Jazda na suwak jest w Polsce obowiązkowa – od 2019 roku znajduje się w przepisach o ruchu drogowym. Niestosowanie się do jej założeń może poskutkować nałożeniem mandatu (choć – jak już wspomnieliśmy – są sytuacje, w których nie obowiązuje jazda na suwak). Przede wszystkim jednak ignorowanie zaleceń jazdy na suwak niepotrzebnie wydłuża korki – a na redukcji tychże powinno najbardziej zależeć wszystkim kierowcom.

Przypomnijmy więc o tym, co najważniejsze: jazda na suwak obowiązuje w warunkach znacznego zmniejszenia prędkości, pod warunkiem że owo znaczne zmniejszenie prędkości występuje na całej jezdni wielopasmowej. Kierujący pojazdem poruszający się na takim pasie ruchu, na którym istnieje możliwość kontynuacji jazdy, ma obowiązek ustąpienia pierwszeństwa jednemu pojazdowi – lub jednemu zespołowi pojazdów – jadącemu sąsiednim pasem ruchu, który się kończy.

Zmiana pasa ruchu powinna nastąpić jak najbliżej jego końca, tuż przed miejscem wystąpienia przeszkody, a auto, które już ustąpiło pierwszeństwa innemu kierowcy, nie powinno przepuszczać następnych samochodów. Taka metoda jazdy sprawia, że pojazdy poruszają się tak płynnie, jak to możliwe.

I najważniejsze – niezależnie od tego, co sprawiło, że nie istnieje możliwość kontynuacji jazdy wszystkimi pasami, czy to z powodu przeszkód remontowych czy kolizji, kierowcy jadący dwoma pasami ruchu powinni trzymać się zewnętrznych krawędzi jezdni, tak aby w razie potrzeby umożliwić sprawny przejazd pośrodku służbom ratowniczym.