
Skąd wziąć świadectwo homologacji? Czym jest homologacja?
Wszystkie pojazdy poruszające się po drodze muszą spełniać określone normy i wymagania. Ich stan techniczny powinien odpowiadać konkretnym zaleceniom, w przeciwnym razie samochód nie zostanie prawnie dopuszczony do użytku. Takie działania dotyczą homologacji pojazdu. Co to jest homologacja pojazdu i na czym polega? Czym jest świadectwo homologacji i skąd wziąć świadectwo homologacji typu pojazdu?
Co to jest homologacja pojazdu?
Homologacją pojazdu nazywamy proces weryfikacji pojazdu pod względem spełnianych norm i wymogów technicznych. To właśnie na jej podstawie samochód jest lub nie jest dopuszczony do poruszania się po drodze. Istnieją ustalone wytyczne, którym stan techniczny pojazdu musi odpowiadać.
homologacja pojazdu podlega polskiemu prawu? Jeżeli więc pojazd nie spełnia norm, a mimo to porusza się po drodze, kwalifikuje się to do odpowiedzialności karnej.
Świadectwo homologacji typu pojazdu to kilka kategorii. Najpopularniejsza to kategoria M dotycząca samochodów osobowych. Kolejna to kategoria N obejmująca samochody przeznaczone do przewozu ładunków, zatem samochody ciężarowe. Przyczepy i naczepy podlegają homologacji O, a pojazdy samochodowe z dwoma i trzema kołami homologacji L.
Wyróżniamy również świadectwo homologacji typu pojazdu kategorii R do której należą przyczepy rolnicze, kategoria T z ciągnikami rolniczymi i kategoria S z wymiennymi urządzeniami ciągniętymi.
Uzyskanie homologacji w Polsce
Jak wygląda cały proces uzyskania świadectwa homologacji typu pojazdu w Polsce? Jaka jest cena homologacji w naszym kraju? W celu uzyskania świadectwa homologacji typu pojazdu w Polsce konieczne jest przeprowadzenie określonych badań, do czego uprawnione są konkretne instytucje.
Najpierw wypełniamy wniosek uzupełniając dane, które są niezbędne do przeprowadzenia kompleksowej procedury. Jeżeli chodzi o cenę homologacji, to jest ona uzależniona od rodzaju pojazdu, a więc od kategorii, które zostały już wyżej opisane.
Jaki organ odpowiada za proces homologacji w Polsce?
W Polsce proces homologacji pojazdów silnikowych przeprowadzany jest przez konkretny organ. Od 2014 roku jest nim Dyrektor Transportu Dozoru Technicznego (TDT). Odpowiada on za wydawanie świadectwa homologacji typu pojazdu, ale również wszelkiego rodzaju zmiany w tym zakresie i cofanie homologacji (co także się zdarza). Ponadto Dyrektor Transportu Dozoru Technicznego dopuszcza lub też nie do ruchu drogowego pojazdy samodzielnie skonstruowane.
Trzeba też wiedzieć, że dokument potwierdzający homologację samochodu wydawany w innych krajach Unii Europejskiej jest ważny również w Polsce. Nasz kraj na podstawie unijnej dyrektywy z 2007 r. musi uznać taki dokument pochodzący z innych krajów UE.
Dzieje się tak dlatego, że obecnie na homologację samochodu obowiązują ujednolicone normy homologacji pojazdów. Zdecydowanie przyśpiesza to cały proces, ale też ułatwia producentom aut wprowadzenie ich na rynek. Homologacja samochodu nie musi być przeprowadzana w każdym kraju osobno.
Koszty procesu homologacji w Polsce
Koszty homologacji zależne są od tego, jakie jest dany typ pojazdu. Cena uzależniona jest też od kategorii homologacji, do jakiej konkretny pojazd należy oraz od typów pojazdów. W przypadku samochodów osobowych, motocykli, przyczep i ciągników rolniczych jest to 1600 zł.
W zależności od przedmiotu wyposażenia homologacji podlegają tylko części pojazdów, a także pojedyncze jego elementy, jak np. hak, to cena jest zdecydowanie niższa, ponieważ za taką homologację zapłacimy 400 zł. Najmniej kosztować nas będzie homologacja dla butli gazowej – tylko 250 zł.
Co ważne, wniosku o homologację nie musisz składać osobiście. To duża wygoda i ułatwienie dla tych osób, które nie dysponują odpowiednio dużą ilością czasu. Każdy może za Ciebie taki wniosek złożyć. Jeżeli jest to członek najbliższej rodziny, za pełnomocnictwo nic nie zapłacisz. W przypadku jednak, kiedy pełnomocnikiem jest postronna osoba, dodatkowo trzeba będzie zapłacić 17 zł.
Czym są świadectwa homologacji?
Świadectwa homologacji to dokument, który potwierdza, że pojazd spełnia określony normy i może zostać dopuszczony do ruchu drogowego.
O świadectwa homologacji ubiegają się najczęściej producenci samochodów, ale i części samochodowych czy też przyczep i naczep. Wniosek o takie świadectwo składają również przedstawiciele tych producentów.
Skąd wziąć świadectwa homologacji samochodu?
Jeżeli chodzi o wydawanie świadectwa homologacji samochodu, to zajmuje się nim Dyrektor Transportu Dozoru Technicznego (TDT). To właśnie on wystawia takie świadectwo, na podstawie którego pojazd jest dopuszczony do ruchu drogowego.
W celu uzyskania świadectwa homologacji należy zgłosić się do uprawnionego do tego organu. Listę takich organów możesz sprawdzić na stronie Transportu Dozoru Technicznego. Musisz posiadać komplet dokumentów. Wymagane są: wniosek o wykonanie badań pojazdu oraz dokument informacyjny pojazdu bądź też jego wyposażenia lub części, w zależności od tego, co podlega homologacji.
Koszt przeprowadzania badania w celu uzyskania świadectwa homologacji jest ustalany indywidualnie, a w celu wydania świadectwa homologacji należy wnieść opłatę w wysokości od 250 do 1600 zł. Ważne jest spełnienie odpowiednich wymagań technicznych na dany pojazd.
W jakim przypadku należy przeprowadzić homologację auta?
O świadectwo homologacji pojazdu nie musi się ubiegać każdy. Jak już wiesz, homologacja jest procesem, w efekcie którego auto zostaje zweryfikowane pod względem zgodności z normami. Dzięki temu może poruszać się po drodze. Zatem przeprowadza się homologację auto nowych i takich, w których doszło do dużych zmian konstrukcyjnych.
- Świadectwo homologacji pojazdu muszą posiadać producenci samochodów. Bez takiego dokumentu nie mogą oni sprzedawać konkretnego modelu auta. Jeżeli nie posiadają świadectwa homologacji to nie potwierdzają oni, że auto może zgodnie z obowiązującym prawem jeździć po drodze. Zatem, jeżeli kupujesz samochód w salonie, który musi za każdym razem starać się o homologację, to masz pewność, że dane auto jest zgodne z technicznymi wytycznymi.
- Trzeba też wiedzieć, czy o świadectwo homologacji muszą ubiegać się konstruktorzy, którzy projektują i budują pojazdy typu SAM. Oznacza to, że sami konstruują pojazd w domowym warsztacie. Jeżeli chcą z niego korzystać zgodnie z prawem i uniknąć ewentualnych kar, muszą poddać taki pojazd procesowi dopuszczenia jednostkowego.
- Jeżeli w samochodzie dokonujemy większych zmian konstrukcyjnych, to także musi on w ostatecznej wersji przejść konkretne testy i badania. W tym jednak przypadku mówimy o pojęciu jakim jest dopuszczenie jednostkowe pojazdu. Procedura jest jednak podobna, jak przy homologacji pojazdu.
Przypadki, w których nie trzeba przeprowadzać homologacji samochodu
Nie zawsze trzeba przeprowadzać homologację pojazdu. Zależy to od kilku czynników i warto wiedzieć, w jakich okolicznościach unikniesz tej procedury.
Jest to uwarunkowane typem pojazdu, nie dla wszystkich wymagana jest homologacja. Kiedy taka procedura jest zbędna?
- Homologacja nie jest wymagana dla pojazdów, które są przeznaczone do zawodów sportowych. Zatem wszelkiego rodzaju konkurencje sportowe typu wyścigi samochodowe nie wymuszają na właścicielach aut przeprowadzenia procesu homologacji.
- Świadectwa homologacji nie musimy posiadać także dla aut, które są z kolei przeznaczone do prac leśnych. Dotyczy to ciągników z przednim systemem załadowczym i ciągników zrywkowych, a także pojazdów, które powstały na ramie sprzętu przystosowanego do prac ziemnych.
- Ciekawe jest też to, że homologacja nie dotyczy tych samochodów, które zostały przystosowane do używania przez osoby niepełnosprawne. W wielu przypadkach w takich pojazdach wprowadza się mniejsze i większe zmiany konstrukcyjne, aby ułatwić osobom z ograniczeniami ruchowymi prowadzenie pojazdu.
Jakie kategorie homologacyjne można wyróżnić?
Wcześniej krótko zostały opisane najważniejsze kategorie homologacji. Wiesz już jakich pojazdów dotyczą. Jak wynika z Rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej, wyróżniamy kilka kategorii homologacyjnych.
- Kategoria M dotyczącą samochodów osobowych, które posiadają przynajmniej 4 koła. W obszarze tej kategorii są jeszcze podkategorie – M1 (samochody osobowe przeznaczone do przewozu osób, mające nie więcej niż 8 miejsc plus miejsce kierowcy), M2 (samochody osobowe spełniające te same wymogi co z kategorii M1 i dodatkowo o maksymalnej masie 5t) i M3 (autobusy).
- Kategoria N dotycząca pojazdów samochodowych posiadających przynajmniej 4 koła przeznaczonych do przewozu ładunków. Wyróżniamy kategorię N1 (samochody ciężarowe o masie nie większej niż 3,5t), kategorię N2 (samochody ciężarowe o masie powyżej 3,5t, ale nie większej niż 12t) oraz kategorię N3 (samochody ciężarowe o masie większej niż 12t).
- Kategoria O, a więc przyczepy i naczepy z podkategoriami O1 (przyczepy o masie nie przekraczającej 0,75 tony), O2 (przyczepy o masie większej niż 0,75 tony, ale nie przekraczającej 3,5 tony), O3 (przyczepy o masie większej niż 3,5 tony, ale nie przekraczającej 10 ton) i O4 (przyczepy o masie większej niż 10 ton).
- Kategoria C obejmująca ciągniki gąsienicowe.
- Kategoria R, do której należą przyczepy rolnicze.
- Kategoria S z urządzeniami rolniczymi ciągniętymi.
Ponadto istnieją jeszcze homologacje typy WE i EKG ONZ. Dotyczą one nowych elementów wyposażenia, które producent chce wprowadzić na rynek. Zanim jednak to zrobi, musi poddać dany element określonym badaniom.
W ten sposób weryfikuje się jego stan techniczny i zgodność z obowiązującymi normami. Homologacja WE obowiązuje na terenie całej Unii Europejskiej. Procedurę przeprowadza się jednak tylko w Polsce.
Dopuszczenie jednostkowe pojazdu – jak złożyć wniosek o dopuszczenie jednostkowe?
Dopuszczenie jednostkowe pojazdu dotyczy tych pojazdów, które zostały zbudowane samodzielnie, np. w przydomowym garażu czy warsztacie. Ponadto o taki dokument muszą się ubiegać osoby, które w istniejącym już pojeździe wprowadziły znaczące zmiany konstrukcyjne. Co więcej, taki wniosek składamy w momencie, kiedy samochód sprowadzany do Polski nie posiada homologacji typu WE.
We wszystkich wyżej opisanych sytuacjach jesteśmy zobowiązani złożyć wniosek o jednostkowe dopuszczenie pojazdu. Możemy to zrobić osobiście lub też z pomocą pełnomocnika.
Proces polegający na procedurze homologacji jest dwuetapowy. Na pierwszy etapie przeprowadzane jest badanie techniczne pojazdu. Na drugim etapie TDT wystawia świadectwo homologacji.
Aby uzyskać takie świadectwo, należy złożyć wniosek do placówki TDT. Konieczna jest też wizyta w uprawnionej przez TDT jednostce w celu omówienia szczegółów i ustalenia ceny. Taka wizyta musi odbyć się jeszcze przed złożeniem wniosku. Wymagane są następujące dokumenty:
- Świadectwo homologacji pojazdu,
- Wniosek o wykonanie badań pojazdu,
- Dokument informacyjny pojazdy lub wyposażenia, w zależności od sytuacji.
Za udzielenie dopuszczenia jednostkowego pojazdu płacimy 1600 zł. TDT ma 30 dni od momentu złożenia wniosku na wydanie decyzji.
Zdarza się jednak, że termin zostaje wydłużony o kolejny miesiąc, co dotyczy tylko wyjątkowych sytuacji. Jeżeli jednak TDT odrzuci wniosek i nie wyda oczekiwanej decyzji, mamy 14 dni na złożenie odwołania.
Homologacja pojazdu – legalizacja LPG
W celu obniżenia kosztów eksploatacji pojazdu wielu kierowców i właścicieli samochodów decyduje się na butlę LPG. Gaz jest zdecydowanie tańszy niż ropa czy benzyna. Chcąc jednak zainstalować butlę w samochodzie, również trzeba uzyskać homologację.
Trzeba jednak wiedzieć, że okres ważności butli LPG trwa 10 lat. Po upływie tego czasu butlę możemy wymienić, jeżeli uważamy, że jest już zużyta i nie spełnia maksymalnie swojej funkcji lub też przedłużyć legalizację o kolejne 10 lat. Maksymalny okres trwania legalizacji butli LPG to 20 lat, zatem przedłużyć ją możemy tylko raz.
Za każdym razem butla LPG jest bardzo dokładnie sprawdzana. Jeżeli więc istnieją jakieś wątpliwości, to nie zostaje ona ponownie zalegalizowana. Podczas takiej procedury sprawdza się powłokę zewnętrzną i rewizję wewnętrzną, butla poddawana jest próbie ciśnienia, przez co sprawdza się jej wytrzymałość.
Homologacja służy bezpieczeństwu na drodze
Homologacja jest procesem niezbędnym do dopuszczenia większości pojazdów do ruchu drogowego. Wiesz już, kiedy jest ona konieczna, a kiedy nie jest wymagane świadectwo homologacji. Znasz też różnice między homologacją i dopuszczeniem jednostkowym pojazdu. Wszystkie te procedury mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa na drogach.
Zainteresował Cię ten artykuł? Sprawdź także produkty oferowane przez autoDNA – wiodącego dostawcę raportów historii pojazdu w Europie i USA. Sprawdzenie VIN może pomóc Ci ustrzec się przed dodatkowymi kosztami związanymi z zakupem auta z nieznaną przeszłością. Serwis dostępny jest 24/7 przez cały rok. Sprawdź VIN korzystając z Internetu i posiadając numer nadwozia (VIN) pojazdu, który chcesz sprawdzić.

